Ενότητα 12η: Χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!

ENOTHTA 18

Ένα βιβλίο που σε ταξιδεύει

25η ΜΑΡΤΙΟΥ

ΣΧΟΛΙΚΗ ΓΙΟΡΤΗ

Tι γιορτάζουμε;

&&&&&&&&&&&&&&&&

Τι γιορτάζουμε στις 25 Μαρτίου;

Παιδικό εκπαιδευτικό βίντεο για το Νηπιαγωγείο και το Δημοτικό

EggΠαίδευση

&&&&&&&&&&&&&&&&

1821-2021 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση Greece -NitsaPap, greece , nitsapap - PicMix

ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ

Παιδιά της Σαμαρίνας

Κι εσείς παιδιά μωρέ κλεφτόπουλα.
Παιδιά της Σαμαρίνας, μωρέ παιδιά καημένα.
Παιδιά της Σαμαρίνας κι ας είστε λερωμένα.

Αν πάτε, πά – μωρ’ πάνω στα βουνά,
ψηλά στη Σαμαρίνα μωρέ παιδιά καημένα.
ψηλά στη Σαμαρίνα κι ας είστε λερωμένα.

Τουφέκια να μωρ’ να μη ρίξετε.
Τραγούδια να μην πείτε μωρέ παιδιά καημένα.
Τραγούδια να μην πείτε κι ας είστε λερωμένα.

Κι αν σας ρωτήσει μωρέ η μάνα μου,
η δόλια η αδερφή μωρέ παιδιά καημένα.
η δόλια η αδερφή μου κι ας είστε λερωμένα.

Μην πείτε, πεί – μωρ’ πως εχάθηκα.
Πως είμαι σκοτωμένος μωρέ παιδιά καημένα.
Πως είμαι σκοτωμένος κι ας είστε λερωμένα.

ΠΗΓΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

&&&&&&&&&&&&&&&&

Σαράντα παλικάρια

Σαράντα παλικάρια από τη Λε-, από τη Λεβαδιά
πάνε για να πατήσουνε την Τροπό-, μωρ’ την Τροπολιτσά
Στο δρόμο που πηγαίνανε, γέροντα, μωρ’ γέροντα απαντούν
Γεια σου, χαρά σου γέρο, καλώς τα τα, καλώς τα τα παιδιά.
Πού πάτε παλικάρια, πού πάτε ορέ, πού πάτε ορέ παιδιά
Πάμε για να πατήσουμε την Τροπό-, μωρ’ την Τροπολιτσά
Έλα και συ ρε γέρο, να πάμε για, να πάμε για κλεψιά…

ΠΗΓΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

&&&&&&&&&&&&&&&&

Τα κλεφτόπουλα

Μάνα μου τα, μάνα μου
τα κλεφτόπουλα τρώνε
και τραγουδάνε, άιντε
πίνουν και γλεντάνε.

Μα ένα μικρό μα ένα μικρό
κλεφτόπουλο δεν τρώει,
δεν τραγουδάει, βάι
δεν πίνει δε γλεντάει.

Μόν’ τ’ άρματα,
μόν τ’ άρματά του κοίταζε,
του τουφεκιού του λέει:

Γεια σου Κίτσο μου λεβέντη,
πόσες φορές, πόσες φορές
με γλίτωσες απ’ των εχθρών
τα χέρια κι απ’ των Τούρκων

ΠΗΓΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

&&&&&&&&&&&&&&&&

‘Ένας αϊτός περήφανος

‘Ένας αϊτός περήφανος, ένας αϊτός λεβέντης
από την περηφάνεια του κι’ από τη λεβεντιά του,
δεν πάει τα κατώμερα να καλοξεχειμάση,
μον’μένει απάνω ‘ς τα βουνά, ψηλά ‘ς τα κορφοβούνια.
Κ’ έρρηξε χιόνια ‘ς τα βουνά και κρούσταλλα ‘ς τους κάμπους,
εμάργωσαν τα νύχια του κ’ επέσαν τα φτερά του.
Κι’ αγνάντιο βγήκε κ’ έκατσε, ‘ς ένα ψηλό λιθάρι,
και με τον ήλιο μάλωνε και με τον ήλιο λέει.
«Ήλιε, για δε βαρείς κ’ εδώ ‘ς τούτη την αποσκιούρα,
να λειώσουνε τα κρούσταλλα, να λειώσουνε τα χιόνια,
να γίνη μια άνοιξη καλή, να γίνη καλοκαίρι,
να ζεσταθούν τα νύχια μου, να γιάνουν τα φτερά μου,
να ρθούνε τάλλα τα πουλιά και τάλλα μου ταδέρφια».

&&&&&&&&&&&&&&&&

Κάτου στου Βάλτου τα στενά

ΠΗΓΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

&&&&&&&&&&&&&&&&

Θούριος

ΠΗΓΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

&&&&&&&&&&&&&&&&

1821-2021 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση Greece -NitsaPap, greece , nitsapap - PicMix

ΠΟΙΗΜΑΤΑ

ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΟΥ

Απ’ όλες τις πατρίδες

Εσύ ’σαι η πιο τρανή

Ελλάδα μου ωραία,

Ελλάδα μου τρανή.

Όσοι κι αν ήρθαν χρόνοι

κι αν πέρασαν εχθροί

Εσύ πάντα θα μένεις

ορθή, πάντα ορθή!

Γιατί έχεις για παιδιά σου

τα πιο λαμπρά παιδιά

που πολεμούν γενναία

για την Ελευθεριά!

&&&&&&&&&&&&&&&&

Το κρυφό Σχολειό!

Στο μικρό εξωκλησάκι

στην Αγια Παρασκευή

πάει το μικρό παιδάκι

με το φόβο στην ψυχή.

Με προφύλαξη μεγάλη

μην τουρκιά το καταλάβει

τρέχει στο ερημοκλήσι

σαν ο ήλιος πάει να δύσει.

Ο σεβάσμιος παπάς

πουν΄ και δάσκαλος μαζί

τους μιλάει για τα παλιά

για τα χρόνια τα καλά.

&&&&&&&&&&&&&&&&

Σήμερα έχω μια χαρά

Σήμερα έχω μια χαρά!

ήρθε κι εμένα η σειρά

να γίνω τσολιαδάκι.

Για της Πατρίδας τη γιορτή

Να η φουστανέλα η λευκή,

το κόκκινο φεσάκι!

Λεβέντικα θα περπατώ

με τι καμάρι θα κρατώ

τη γαλανή σημαία.

Και τα χεράκια θα χτυπώ

για σε που τόσο αγαπώ,

Πατρίδα μου ωραία!

&&&&&&&&&&&&&&&&

Τσάμικος

ΠΗΓΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

&&&&&&&&&&&&&&&&

1821-2021 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση Greece -NitsaPap, greece , nitsapap - PicMix

ΤΑΙΝΙΑ

Μπουμπουλίνα

Η Μπουμπουλίνα είναι ταινία του ελληνικού κινηματογράφου. Αναφέρεται στην ηρωίδα της Επανάστασης του 1821 Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, την οποία ενσάρκωσε η Ειρήνη Παππά.

ΠΗΓΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

&&&&&&&&&&&&&&&&

1821-2021 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση Greece -NitsaPap, greece , nitsapap - PicMix

Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 21 ΚΑΙ Η ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ

File:Lord Byron at Missolonghi.jpg

Η υποδοχή του Λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι

Θεόδωρος Βρυζάκης, 1861

Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδος, Αθήνα

ΠΗΓΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

&&&&&&&&&&&&&&&&

Μπουμπουλίνα

Peter von Hess

Μουσείο Μπουμπουλίνας

ΠΗΓΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

&&&&&&&&&&&&&&&&

Το Κρυφό Σχολειό

Νικόλαος Γύζης 1885

Ιδιωτική συλλογή

ΠΗΓΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

&&&&&&&&&&&&&&&&

ΒΙΟΓΡΑΦΙΕΣ

Ο γέρος του Μοριά

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης γεννήθηκε στις 3 Απριλίου 1770, Δευτέρα του Πάσχα. Πατέρας του ήταν ο Κωνσταντίνος Κολοκοτρώνης και μάνα του η Ζαμπέτα, το γένος Κωτσάκη από την Αλωνίσταινα. Κάτω από ένα δέντρο στο Ραμοβούνι της Μεσσηνίας γέννησε η «Καπετάνισσα» τον Θόδωρο. Όταν έδωσαν στον παππού, γερο-Γιάννη Κολοκοτρώνη, τα συχαρίκια για τη γέννηση του εγγονού, αυτός αναστενάζοντας βαθιά είπε: «Αυτό το παιδί θα παντρευτεί, θα κάνει παιδιά κι εγγόνια και πάλι λευτεριά δε θα δούμε». Δεν έβαζε με τον νου του ότι αυτό το παιδί μπορεί να γεννήθηκε ραγιάς, αλλά θα έφτανε στιγμή που με το σπαθί του θα έπαιρνε εκδίκηση για τον κατατρεγμό της γενιάς του. Σε ηλικία δεκαπέντε ετών ο Θεόδωρος έγινε κλέφτης και αρματολός στην επαρχία του Λιονταριού. Αυτή την περίοδο έδειξε για πρώτη φορά την παλικαριά του και το έξυπνο μυαλό του. Μετά από πέντε χρόνια, σε ηλικία μόλις είκοσι ετών, παντρεύτηκε την Αικατερίνη Καρούτσου. Ο αγώνας του για την απελευθέρωση της πατρίδας μας είναι εντυπωσιακός. Οργανώνει το πρώτο κλέφτικο σώμα, γίνεται μέλος της «Φιλικής Εταιρείας» και κατηχητής της, απελευθερώνει την Καλαμάτα στις 23 Μαρτίου του 1821, πολιορκεί και απελευθερώνει την Τρίπολη στις 26 Σεπτεμβρίου του 1821, καταλαμβάνει τα Δερβενάκια, ανακόπτοντας την ορμητική πορεία του Δράμαλη, καταλαμβάνει το Ναύπλιο και το φρούριο του Παλαμηδιού και αναπτύσσει πολλά και πολύτιμα στρατηγικά σχέδια υπέρ του αγώνα. Η Πελοποννησιακή Γερουσία τον ανακηρύσσει αρχιστράτηγο της Πελοποννήσου. Μέχρι την 1η Φεβρουαρίου του 1843, που πεθαίνει, η δράση του ήταν τόσο έντονη, που ο μύθος του Γέρου του Μοριά παραμένει ακόμα ζωντανός!

Οι πολιτικές διαφωνίες, αλλά και ο εμφύλιος πόλεμος που ξεσπά στην επαναστατημένη Ελλάδα, οδηγούν τον Κολοκοτρώνη στη φυλακή δυο φορές. Οι συνθήκες κράτησής του στο Παλαμήδι είναι άθλιες και δεν αρμόζουν καθόλου στον μεγάλο αυτό ήρωα της επανάστασης. Ο Όθωνας τον αποφυλακίζει στις 27 Μαΐου του 1835.

Το κοφτερό στρατηγικό μυαλό, η εξυπνάδα, η αφιλοκέρδεια, η βαθιά και οργανωμένη σκέψη, η αγνότητα του χαρακτήρα, η γνήσια ελληνική καρδιά έχουν κάνει το Γέρο του Μοριά να ξεχωρίζει μέσα από τις σελίδες της ιστορίας του 1821. Δεν είναι απλώς ένας αγωνιστής, στρατιωτικός ή πολιτικός, είναι σύμβολο, είναι μορφή. Η ιστορία της επανάστασης είναι και προσωπική του. Δίδαξε με θάρρος πως η λευτεριά και η ανεξαρτησία είναι αιτίες αγώνα ασταμάτητου και διδάσκει ακόμα, όπως φαίνεται στο βάθρο του ανδριάντα που του έχουν στήσει έξω από την παλιά Βουλή, όπου είναι χαραγμένα τα εξής:

ΕΦΙΠΠΟΣ ΧΩΡΕΙ ΓΕΝΝΑΙΕ ΣΤΡΑΤΗΓΕ

ΑΝΑ ΤΟΥΣ ΑΙΩΝΑΣ

ΔΙΔΑΣΚΩΝ ∆ΟΥΣ ΛΑΟΥΣ

ΠΩΣ ΟΙ ΔΟΥΛΟΙ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ

Κ. Κυριακοπούλου – Χ. Κανελλοπούλου, 21 από το ’21, Eμπειρία Eκδοτική, Aθήνα, 1998 (διασκευή)

ΠΗΓΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

&&&&&&&&&&&&&&&&

Ο γιος της καλογριάς

ΠΗΓΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

&&&&&&&&&&&&&&&&

Ο Τουρκοφάγος

Nικήτας Σταματελόπουλος: Ήρωας του ’21, γνωστός τοις πάσι με το προσωνύμιο Νικηταράς ο Τουρκοφάγος. Γεννήθηκε το 1782 στο χωριό Τουρκολέκα Μεγαλόπολης και ήταν γιος του κλέφτη Σταματέλου Τουρκολέκα και της Σοφίας Καρούτσου, αδελφής της γυναίκας του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.

Κατά μία άλλη εκδοχή, γεννήθηκε το 1784 στο χωριό Νέδουσα Μεσσηνίας. Σε ηλικία 11 χρονών με την ομάδα του πατέρα του άρχισε να πολεμά τους Τούρκους στα βουνά και στη συνέχεια εντάχθηκε στο σώμα του πρωτοκλέφτη Ζαχαριά Μπαρμπιτσιώτη, του οποίου αργότερα παντρεύτηκε την κόρη Αγγελίνα.

Η ανδρεία και τα σωματικά του προσόντα τον οδήγησαν το 1805 στη ρωσοκρατούμενη τότε Ζάκυνθο. Εκεί εντάχθηκε στο ρωσικό τάγμα, που πολέμησε τον Ναπολέοντα στην Ιταλία. Αργότερα, επέστρεψε στη Ζάκυνθο για να υπηρετήσει αυτή τη φορά τους Γάλλους, που είχαν καταλάβει το νησί. Στις 18 Οκτωβριου 1818, ενώ βρισκόταν στην Καλαμάτα, μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία. Με τον θείο του Θεόδωρο Κολοκοτρώνη και τον Παπαφλέσσα συνέβαλε στην προετοιμασία του Εθνικού Ξεσηκωμού και στις 23 Μαρτιου 1821 μπήκε στην Καλαμάτα μαζί με τους άλλους στρατιωτικούς αρχηγούς.

Από την αρχή ενστερνίσθηκε το στρατηγικό σχέδιο του Κολοκοτρώνη για την καταληψη της Τριπολιτσας και πήρε μέρος σε όλες τις επιχειρήσεις για την κατάληψη του διοικητικού κέντρο των Οθωμανών στην Πελοπόννησο. Διακρίθηκε στη Μαχη του Βαλτετσιου (12 Μαιου 1821), ενώ αποφασιστική ήταν η συμβολή του στη Μάχη των Δολιανών (18 Μαιου 1821), όπου ανέδειξε στο έπακρο τις στρατιωτικές του ικανότητες. Επικεφαλής μόλις 600 ανδρών κατανίκησε τον στρατό του Κεχαγιάμπεη που ανήρχετο σε 6.000 άνδρες και σχεδόν τον αποδεκάτισε. Γι’ αυτόν τον πραγματικό του άθλο, οι συμπολεμιστές του τον ονόμασαν «Τουρκοφάγο».

Μέχρι το τέλος του Αγώνα ο Νικηταράς ήταν στην πρώτη γραμμή, πολεμώντας είτε στην Πελοπόννησο είτε στην Ανατολική Στερεά Ελλάδα, όπου συνεργάστηκε με τον Οδυσσέα Ανδρούτσο και τον Γεώργιο Καραΐσκάκη. Πήρε μέρος στην Αλωση της Τριπολιτσας (23 Σεπτεμβριου 1821) και ήταν από τους λίγους αρχηγούς που αρνήθηκε να συμμετάσχει στη διανομή των λαφύρων.

Διακρίθηκε στη Μάχη του Αγιονορίου (26-28 Ιουλιου 1822), που αποτελείωσε τη στρατιά του Δράμαλη δύο μέρες μετά τη Μάχη στα Δερβενακια. Η ανιδιοτέλεια του ανδρός φάνηκε για μία ακόμη φορά, όταν από το πλήθος των λαφύρων της μάχης πείστηκε να δεχθεί ένα πανάκριβο σπαθί, το οποίο αργότερα προσέφερε στον έρανο για την ενίσχυση του Μεσολογγίου. Κατά τη διάρκεια του Εμφύλιου Πολέμου τάχθηκε στο πλευρό του Κολοκοτρώνη, αλλά φρόντισε πάντα να επιδιώκει τον συμβιβασμό και τη συνεννόηση.

Μετά την Απελευθέρωση τάχθηκε στο πλευρό του Καποδιστρια κι έγινε ένας από τους στενότερους συνεργάτες του Κυβερνήτη. Πήρε μέρος στην Δ’ Εθνοσυνέλευση του Άργους (1829), ως πληρεξούσιος του Λεονταρίου. Επί Όθωνος περιέπεσε σε δυσμένεια, επειδή υποστήριζε το αντιπολιτευόμενο Ρωσικό Κόμμα. Προφυλακίστηκε το 1839 ως αρχηγός συνωμοτικής ομάδας, αλλά στη δίκη του (11 Σεπτεμβριου 1840), αθωώθηκε ελλείψει στοιχείων. Εντούτοις, η κράτησή του παρατάθηκε με αποτέλεσμα να υποστεί ανεπανόρθωτη βλάβη η υγεία του και σχεδόν να τυφλωθεί. Αποφυλακίστηκε στις 18 Σεπτεμβριου 1841 και αποτραβήχτηκε με την οικογένειά του στον Πειραιά.

Μετά την εξέγερση της 3ης Σεπτεμβριου 1843 του απονεμήθηκε ο βαθμός του υποστρατήγου και έλαβε μία τιμητική σύνταξη, η οποία ήταν ο μόνος πόρος της ζωής του. Στις 25 Σεπτεμβριου 1849, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 67 ετών σχεδόν τυφλός και πάμφτωχος σε ένα υπόγειο του Πειραιά.

Ο Νικηταράς απέκτησε δύο κόρες κι ένα γιο, τον Ιωάννη Σταματελόπουλο, που ακολούθησε καριέρα στρατιωτικού.

Άφησε Απομνημονεύματα, τα οποία υπαγόρευσε στον εθνικό δικαστή Γεώργιο Τερτσέτη.

ΠΗΓΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

&&&&&&&&&&&&&&&&

Η γριά Μόσχω

ΠΗΓΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

&&&&&&&&&&&&&&&&

1821-2021 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση Greece -NitsaPap, greece , nitsapap - PicMix

ΟΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ

Μαρκόπουλος – Σολωμός

ΠΗΓΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

&&&&&&&&&&&&&&&&

Εθνικός Ύμνος της Ελλάδος

ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΙ ΕΞΑΣΚΗΣΗ

ENOTHTA 18

Ένα βιβλίο που σε ταξιδεύει

©Θ. Αρβανιτίδης

Πάτησε στην εικόνα.

ΠΗΓΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

&&&&&&&&&&&&&&&&&&

ΕΞΑΣΚΗΣΗ

Συνώνυμες και Αντώνυμες λέξεις

Δες τις λέξη και πάτησε στις συνώνυμες

Πάτησε στην εικόνα.

ΠΗΓΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

ΕΞΑΣΚΗΣΗ

Τα εργαλεία του μαθητή

Ουδέτερα ουσιαστικά σε -ι

©jele.gr

Πάτησε στην εικόνα.

ΠΗΓΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

&&&&&&&&&&&&&&&&&&

ΛΥΣΕΙΣ – ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Βιβλίο Μαθητή

©taexeiola

Πάτησε στην εικόνα

ΠΗΓΗ -ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

&&&&&&&&&&&&&&&&

ΛΥΣΕΙΣ – ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Τετράδιο Εργασιών

© taexeiola

Πάτησε στην εικόνα

ΠΗΓΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

&&&&&&&&&&&&&&&&

ΑΣΚΗΣΕΙΣ